Budowa roweru w pigułce

W budowie roweru możemy wyróżnić kilka układów, takich jak układ hamulcowy, czy układ napędowy. Poniżej znajdziecie krótki załącznik, w którym przedstawiono schemat budowy roweru z zaznaczonymi podstawowymi elementami. Wszystkie one są skupione wokół ramy roweru, która stanowi jego szkielet.

Budowa ramy w rowerze

Jej geometria, materiał z jakiego jest wykonana, kształt, wszystko to zależy od przeznaczenia jednośladu. Nie mniej, niezależnie od typu roweru, możemy wymienić wspólne elementy dla praktycznie każdej ramy rowerowej.

Pierwszym podziałem, jaki można wyróżnić, jest podział na przedni oraz tylny trójkąt ramy. Przedni składa się z główki ramy, górnej i dolnej rury, oraz z rury podsiodłowej. Te dwie ostatnie zbiegają się przy mufie suportu. Jest to element konstrukcyjny, w którym montowany jest mechanizm korbowy, będący z kolei częścią układu napędowego.

Analogicznie jak w przypadku przedniego trójkąta, tylny składa się także z górnej i dolnej rury. W czasopismach branżowych, są one nazywane czasami z angielskiego, seatstay oraz chainstay.

Co jeszcze warto wiedzieć o ramach rowerowych? Występują one w kilku rozmiarach, co pozwala jeździć komfortowo osobom o różnym wzroście. Coraz śmielej pojawiają się ramy z amortyzacją tylnego koła. Ich domeną są przede wszystkim wszelkie odmiany kolarstwa górskiego. Nawet w najbardziej konserwatywnej pod tym względem kategorii, czyli w rowerach do cross-country, liczba modeli z amortyzacją obydwu kół rośnie, także na trasach Pucharu Świata.

Czym są koła w budowie roweru

Kolejnym z elementów budowy roweru, który omówimy, są koła. Podobnie, jak w przypadku ramy, koła występują w przeróżnych rozmiarach. Uzależnione jest to od przeznaczenia danego roweru, a w niektórych przypadkach dochodzą też takie kwestie, jak wzrost rowerzysty, czy preferencje dotyczące charakterystyki jezdnej. Pomijając segment jednośladów przeznaczony dla najmłodszych, wielkość kół waha się od 20 do 29 cali.

Budowa koła rowerowego jest identyczna w niemalże każdym rowerze. Obręcz rowerowa jest połączona z piastą za pomocą szprych. Zamocowanie ich w obręczy umożliwiają nyple. Całość jak wiadomo toczy się na oponach a za utrzymanie w nich właściwego ciśnienia odpowiadają dętki.

Wśród rowerzystów popularność zyskują także systemy bezdętkowe. Dzięki użyciu dedykowanych opon, obręczy, taśmy z wentylami i specjalnego płynu uszczelniającego uszkodzenia, można śmiało korzystać z dobrodziejstw takiego rozwiązania. Podstawowe korzyści wiążą się ze znacznie większą bezawaryjnością oraz możliwością zastosowania niższego ciśnienia, co przekłada się na lepszą trakcję. Te cechy sprawiają, że systemy bezdętkowe są używane przede wszystkim w różnych odmianach kolarstwa górskiego.

Układ kierowniczy

Mamy ramę, mamy koła, czas obrać kierunek i ruszyć do przodu. Za sterowanie rowerem odpowiada układ kierowniczy. Kokpit tworzy:

• kierownica,
• wspornik kierownicy - zwany potocznie mostkiem,
• widelec - w którym jest zamontowane przednie koło.

Aby całość obracała się lekko i płynnie, w główce ramy rowerowej osadzone są stery, czyli łożyskowanie układu kierowniczego.

Wracając do kokpitu, wspornik oraz kierownica występują w różnych rozmiarach i kształtach. Ich parametry są podyktowane funkcją, jaką mają spełniać w zależności od przeznaczenia roweru. Kolejne punkty podparcia podczas jazdy to siodełko wraz ze wspornikiem siodła. Ponownie, kształt, szerokość siodełka, czy materiały z jakiego jest wykonane, zależą od przeznaczenia samego roweru czy pozycji, jaką na nim zajmujemy.

Układ hamulcowy w rowerze

Zostały nam do omówienia dwa ważne układy: hamulcowy i napędowy. W przypadku hamulców, spotkać się możemy z ich wariantem szczękowym lub tarczowym. W rowerach miejskich popularne są jeszcze hamulce rolkowe lub typu torpedo, zlokalizowane w piastach. Cechuje je bezobsługowość i siła działania odpowiednia do miejskich pomykaczy. Wracając do hamulców szczękowych, działają one dzięki tarciu pomiędzy klockami hamulcowymi a boczną ścianką obręczy.

W hamulcach tarczowych natomiast, tarcie występuje pomiędzy klockiem a powierzchnią tarczy hamulcowej, przymocowanej bezpośrednio do piasty. Obydwa układy mogą być aktywowane mechanicznie, czyli przy pomocy klamki hamulcowej połączonej z linką hamulcową, lub hydraulicznie, czyli ruch klamką powoduje uruchomienie układu hydraulicznego. Większość hamulców szczękowych to hamulce mechaniczne, natomiast wśród „tarczówek”, coraz większą popularność zyskują skuteczniejsze układy hydrauliczne.

Czym byłby rower bez układu napędowego?

Ostatni z układów, które składają się na budowę roweru, to układ napędowy. Jak wiadomo, jego funkcją jest zamiana siły mięśni naszych nóg, na ruch roweru. Jeśli chodzi o stosowane rozwiązania, ponownie rowery miejskie używają trochę innego napędu, niż reszta jednośladów. Wspólne elementy to: pedały, mechanizm korbowy, zamocowany w mufie suportu za pomocą łożyskowanego wkładu suportu, oraz łańcuch. Najprostsze rowery miejskie mają jedno stałe przełożenie, ale większość z nich korzysta z piast wielobiegowych.

Tylna piasta stanowi wtedy rowerową „skrzynię biegów” i umożliwia nam dostosowanie przełożenia do sytuacji na drodze czy ścieżce rowerowej. Najczęściej spotykane piasty mają 3 lub 7 przełożeń. Główne plusy takiego rozwiązania to bezobsługowość, brak problemu spadającego łańcucha oraz możliwość zastosowania jego pełnej osłony.

Pozostałe typy rowerów korzystają z bardziej klasycznych rozwiązań, czyli zmiana przełożenia uzyskiwana jest dzięki współpracy tylnej i przedniej przerzutki. Tylna obsługuje zębatki na kasecie lub wolnobiegu, przednia zaś przerzuca łańcuch po tarczach mechanizmu korbowego. Ilość przełożeń, ich zakres, cechy te zależą od przeznaczenia roweru, oraz od klasy jakościowej danego osprzętu. Sterowanie układem napędowym odbywa się dzięki manetkom przerzutek, montowanym na kierownicy.

Jak widać po powyższym tekście, mimo że rower nie wydaje się skomplikowaną konstrukcją, liczba elementów, składająca się na całość, jest spora. Mamy nadzieję, że to krótkie wprowadzenie w konstrukcję jednośladów, przybliżyło Wam trochę zagadnienia związane z ich działaniem.