Kontakt
menu
W rowerowym świecie wiele uwagi poświęca się takim elementom jak rama, napęd czy koła. Tymczasem to jeden z bardziej niepozornych komponentów – sztyca podsiodełkowa (wspornik) – ma zaskakująco duży wpływ na komfort i ergonomię jazdy. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się nieskomplikowana, to jej konstrukcja odgrywa istotną rolę w dopasowaniu pozycji kolarza. Co więcej, wybór odpowiedniej sztycy wymaga sprawdzenia wielu parametrów, które dla nowicjusza mogą być niezrozumiałe. Dlatego przyjrzymy się bliżej dostępnym na rynku rodzajom sztyc oraz zaznaczymy, na co zwrócić uwagę, aby wspornik siodełka idealnie dopasować do roweru i swoich indywidualnych potrzeb.
Najważniejsze informacje
- Wsporniki zwyczajowo dzieli się na: sztyce rowerowe regulowane (droppery, teleskopowe, myk-myk); amortyzowane i sztywne (klasyczne).
- Odpowiednia sztyca podsiodłowa powinna mieć starannie dobraną średnicę, długość, offset oraz materiał, z którego została wyprodukowana.
- Sztyce rowerowe wykonywane są najczęściej z aluminium lub karbonu, rzadziej spotyka się warianty tytanowe lub stalowe.
- Obejma wspornika siodełka zwykle zrobiona jest z aluminium i może być mocowana na śrubę, szybkozamykacz lub zacisk zintegrowany.
- Więcej artykułów na temat części rowerowych znajdziesz na naszym blogu.
Spis treści:
Jak wybrać odpowiednią sztycę do roweru?
Sztyca podsiodełkowa zwykle wygląda dość podobnie, ale pozorne detale potrafią diametralnie wpłynąć na komfort użytkowania roweru, dlatego nie powinno się jej bagatelizować. W znacznym stopniu wspornik wpływa na pozycję kolarza za kierownicą – prawidłowo dobrana sztyca siodełka pozwoli skorygować geometrię ramy, ale źle – zepsuć jej efektywność. Aby mieć pewność, że zakupiony model będzie dobrze pełnił swoją funkcję, powinieneś najpierw określić, która dyscyplina kolarska i styl jazdy są Ci najbliższe. Poruszasz się tylko spokojnym tempem na rowerze miejskim? Jesteś fanem wytrzymałościowego kolarstwa szosowego? Wielodniowej turystyki rowerowej? Szalonego enduro? A może Twoją miłością są BMX-y?
Odpowiedzi na powyższe pytania nakieruje Cię na konkretny typ sztycy rowerowej. Następnie musisz jeszcze przyjrzeć się parametrom technicznym danych modeli, wyszczególnić te kompatybilne z Twoim jednośladem, a na końcu wyważyć, które z nich mają funkcjonalność najbardziej odpowiadającą Tobie i Twojemu portfelowi. W dalszych sekcjach artykułu krok po kroku analizujemy każdy aspekt, o którym nie wolno Ci zapomnieć.
Rodzaje sztyc rowerowych
Chociaż sztyca podsiodełkowa niezależnie od swojej konstrukcji pełni tę samą funkcję, to konkretne modele potrafią się między sobą bardzo różnić. Zwykle producenci wyszczególniają 3 podstawowe odmiany wsporników: sztyce sztywne (klasyczne), sztyce amortyzowane oraz sztyce regulowane (teleskopowe, droppery, myk-myk). Każdy z tych wariantów znalazł swoje miejsce w rowerowym świecie i zwykle sprawdza się w określonej grupie jednośladów. Zobaczymy, jakie są zalety i wady oraz czym się charakteryzują poszczególne rodzaje wsporników!
Sztyce sztywne (klasyczne)
Mimo powstania kolejnych wariantów najpopularniejszym rodzajem wciąż pozostaje sztyca rowerowa klasyczna, czyli sztywna. Ten typ wspornika bez trudno odnajdziesz w jednośladach przeznaczonych do każdej z odmian kolarstwa. Charakteryzuje się on najprostszą konstrukcją i w zasadzie pełni jedynie podstawową funkcję, czyli łączy ze sobą ramę jednośladu i siedzisko, dbając, aby wysokość siodełka była odpowiednia, a ono samo stabilne. Nie oznacza to jednak, że sztyca rowerowa klasyczna pozbawiona jest zalet. A największe atuty tego wspornika biorą się właśnie z ów wspomnianej prostoty. Pozwala ona bowiem znacznie ograniczyć masę sztycy (a często i cenę), co jest bardzo ważne dla wielu rowerzystów – zwłaszcza kolarzy szosowych. Zresztą specjalnie dla miłośników kolarzówek (i triathlonistów) zaczęły na rynku pojawiać się wyspecjalizowane, sztywne sztyce aero – o spłaszczonym przekroju, który generuje najmniejsze opory powietrza.
Sztyce amortyzowane
Amortyzowana sztyca podsiodełkowa to również coraz chętniej wykorzystywany wariant, który zgodnie z nazwą wzbogacono o sprężyny lub elastomery mające za zadanie niwelować wstrząsy, pojawiające się w czasie jazdy po wybojach. Sztyce rowerowe amortyzowane stworzono z myślą o modelach trekkingowych oraz crossowych, gdyż to one używane są do pokonywania długich tras w warunkach narażających cyklistę na nieprzyjemne wibracje od podłoża. Jednakże z czasem sztyce rowerowe amortyzowane zaczęły pojawiać się także w jednośladach o innym przeznaczeniu, przede wszystkim w modelach miejskich (a sporadycznie i w górskich). W zasadzie nie powinno to dziwić, ponieważ jeśli nawet musisz uporać się tylko z krawężnikami i dziurami na drodze, to wciąż amortyzowana sztyca podsiodełkowa znacznie poprawi Twój komfort. Jest więc doskonałym wyborem dla wszystkich rowerzystów stawiających wygodę na pierwszym miejscu. Ponadto niwelacja wibracji sprawia, że zmniejsza się obciążenie kręgosłupa oraz pośladów, co na pewno docenią osoby borykające się np. z bólami pleców. A jakie wady mają sztyce rowerowe amortyzowane? Są znacznie droższe niż modele sztywne i sporo cięższe (nawet bardziej niż sztyce regulowane), a pewnym skutkiem ubocznym tłumienia drgać jest zmniejszenie efektywności przenoszenia mocy na napęd, przez co amortyzowana sztyca podsiodełkowa raczej nie znajduje zastosowania w typowo sportowej jeździe.
Sztyce regulowane (droppery)
Ostatnią grupą, którą można wyszczególnić, są sztyce rowerowe regulowane, czasem nazywane teleskopowymi, dropperami, a potocznie – sztycami myk-myk. Co je wyróżnia? Są to modele, których konstrukcja sprawia, że regulacja wysokości siodełka jest znacznie ułatwiona. Za pomocą dodatkowej manetki, w trakcie jazdy, można opuścić siodełko (opadnie ono pod ciężarem kolarza), co sprawi, że rowerzysta uzyska większe pole do manewrowania ciałem i łatwiej będzie mógł pokonywać stromizny, a gdy ponownie naciśnie manetkę – sprężyna powietrzna podniesie siodełko do pierwotnej wysokości – optymalnej do wydajnego pedałowania. Rozwiązanie to świetnie sprawdza się na wymagających trasach, o zmiennym ukształtowaniu terenu, gdyż daje większą kontrolę nad jednośladem. Dlatego najczęściej sztyce regulowane montowane są w rowerach MTB (zwłaszcza full-suspension), a ostatnimi czasy także w gravelach. Wsporniki tego typu są droższe i cięższe on wariantów klasycznych (sztywnych).
Na co powinno się zwracać uwagę przy wyborze sztycy do roweru?
Niezależnie od tego, który typ wspornika najbardziej Ci odpowiada, czy jest to amortyzowana sztyca rowerowa, klasyczna czy regulowana – przed zakupem powinieneś przyjrzeć się parametrom technicznym każdego z interesujących Cię modeli. Kluczowa jest średnica, ale oprócz tego określ, jaki materiał produkcyjny preferujesz; offset wspornika oraz jak długa sztyca rowerowa powinna być, aby jeździło Ci się komfortowo. Jak rozumieć poszczególne wartości oraz na co ma wpływ każda z nich, omawiamy poniżej.
Średnica sztycy
Odpowiednia sztyca podsiodłowa musi mieć dobrze dobraną średnicę. Jest to bezsprzecznie najważniejszy i podstawowy parametr, który zawsze trzeba brać pod uwagę, wybierając wspornik. Jeśli nie dopasujesz go idealnie do ramy jednośladu, sztycy nawet nie będziesz w stanie zamontować, ewentualnie konieczne okaże się zastosowanie redukcji (jeżeli średnica sztycy okaże się mniejsza niż otwór w rurze podsiodłowej).
Na przestrzeni lat producenci opracowali całą masę wariantów, w związku z czym sztyca siodełka może mieć praktycznie dowolną średnicę w umownych granicach 25-35 mm, co niestety nie ułatwia nowicjuszom wybrania odpowiedniej dla siebie. Zwłaszcza że nawet różnica rzędu 0,1 mm względem otworu w rurze podsiodłowej może sprawić, że prawidłowy montaż okaże się niemożliwy! Na szczęście w wypadku popularnych rowerów MTB, miejskich, graveli i szosowych najczęściej spotkasz się tylko ze średnicami 27,2; 30,9 i 31,6 mm, co nieco zmniejsza ryzyko pomyłki.
Długość sztycy
Kiedy wiesz już, jaką średnice powinien mieć Twój wspornik siodełka, należy określić jego optymalną długość. Na rynku znajdziesz naprawdę rozmaite modele, dostosowane do potrzeb różnych dyscyplin oraz użytkowników. Najpowszechniej spotykane są sztyce w granicach 300-400 mm długości. Krótsze wersje zwykle odpowiadają potrzebom niższych cyklistów, a długa sztyca rowerowa sprawdza się wtedy, kiedy jesteś wysoki – wraz z nią idzie także lepsza (w szerszym zakresie) regulacja wysokości siodełka. Pamiętaj jednak, aby przed zakupem sprawdzić, jaki jest maksymalny zakres wsunięcia wspornika do ramy jednośladu. Do tego nadmiernie długa sztyca rowerowa będzie po prostu niepotrzebnie ciężka. Czasem da się ją skrócić w serwisie, ale lepiej tego uniknąć.
To, jak długa jest sztyca roweru, ma naturalne przełożenie na pozycję siedzenia cyklisty, a co się z tym wiąże – efektywność kręcenia korbą. W związku z czym, zastanawiając się nad doborem jej długości, uwzględnij też geometrię ramy oraz preferowany sposób korzystania z roweru.
Offset sztycy
Kolejnym ważnym parametrem sztycy rowerowej jest offset, inaczej nazywany setbackiem. Określa on w milimetrach odległość dzielącą oś jarzemka siodełka od osi sztycy. Najpopularniejsze są offsety wynoszące od 0 do 20 mm, ale spotkać można modele przekraczające nawet 30 mm, co więcej, w rowerach szosowych aerodynamicznych offset może mieć też wartość ujemną.
W praktyce offset decyduje o tym, jak blisko kierownicy znajdzie się siodełko rowerowe. Im bardziej zostanie oddalone (większy offset), tym bardziej wyprostowany może być kolarz w czasie jazdy. Z kolei zerowy lub nawet ujemny offset sprzyjać będzie szybkiemu pedałowaniu i sprawdza się dobrze w połączeniu z agresywną geometrią ramy. To, jakie ustawienia będą komfortowe dla Ciebie, zależy od indywidualnego stylu jazdy.
Materiał
Ostatnią już rzeczą, na którą powinno się zwrócić uwagę, planując zakup sztycy, jest przyjrzenie się materiałowi wykonania tej części rowerowej. Cyklista zazwyczaj ma do wyboru sztyce karbonowe lub aluminiowe, ponieważ są one zdecydowanie najpopularniejsze, ale czasem spotyka się także modele tytanowe lub stalowe. Co charakteryzuje każdy z nich?
- Sztyce aluminiowe – wytrzymałe, odporne na korozję, a do tego dość lekkie i niedrogie. Współcześnie standard dla rowerów tanich i z tzw. średniej półki cenowej.
- Sztyce karbonowe – najlżejsze, świetnie amortyzują, spotykane w profesjonalnych rowerach i modelach premium. Niestety karbon jest podatniejszy niż inne materiały na uszkodzenia mechaniczne, a także droższy od stali i aluminium.
- Sztyce tytanowe – twarde jak stalowe, a do tego niezwykle elastyczne, co czyni je niemal niezniszczalnymi. Są jednak drogie oraz ciężkie, rzadko produkowane seryjnie.
- Sztyce stalowe – bardzo odporne na uszkodzenia i tanie, ale ciężkie i podatne na korozję. Rzadko używane, spotkać je można np. w rowerkach dziecięcych lub BMX-ach.
Nie zapomnij o zacisku wspornika siodełka!
Przy okazji, wspomnijmy też o obejmach i zaciskach sztycy, gdyż choć są to niewielkie komponenty, to jeśli zaniedbasz ich stosowne dobranie – nawet odpowiednia sztyca podsiodłowa może nie działać, jak należy! Zaciski pełną kluczową funkcję pod względem utrzymywania siodełka oraz sztycy w żądanej pozycji.
Sztyca roweru praktycznie zawsze korzysta z obejmy wykonanej ze stopu aluminium – raczej nie spotyka się obecnie modeli zrobionych z innych materiałów. Jednakże producenci zacisków oferują kilka wariantów ich mocowań:
- na śrubę imbusową – standardowe rozwiązanie, wymaga użycia klucza do regulacji, ale jednocześnie utrudnia to złodziejowi ewentualną kradzież;
- na szybkozamykacz (z dźwignią) – umożliwia szybkie odpięcie bez konieczności korzystania z narzędzi rowerowych, ale zrobić mogą to też osoby postronne;
- na zacisk zintegrowany – najrzadziej stosowany, ale najlżejszy i najatrakcyjniejszy wizualnie, często do jego regulacji niezbędny jest specjalny przyrząd.
Jak dobrać obejmę do roweru? To proste! Musi mieć ciut większą średnicę niż wspornik siodełka i rama, aby móc odpowiednio mocno się na nich zacisnąć. Po prostu zmierz średnice rurek! Po tym pozostanie Ci wybrać najlepiej dopasowaną wersję – popularne rozmiary zacisków to m.in.: 28,6; 31,6; 31,8 i 34,9 mm.
Sztyca podsiodłowa – którą wybrać?
Jak można zauważyć, zakup sztycy, która będzie strzałem w dziesiątkę, nie jest wcale taki prosty, jak mogłoby się wydawać. Jeżeli chcesz dokonać wyboru bez niczyjej pomocy – konieczne jest, chociaż minimalne, orientowanie się w parametrach technicznych części rowerowych, aby nabyta sztyca siodełka była w ogóle kompatybilna z Twoim jednośladem. Pamiętaj również, aby dobrze określić, co jest dla Ciebie najważniejsze – wygoda czy efektywność? Zupełnie inny model sprawdzi się do wyścigów górskich, a inny do rekreacyjnej jazdy po mieście. Warto także jasno określić swój budżet – to na pewno skróci listę potencjalnych kandydatów. A jeśli będziesz miał jakiekolwiek wątpliwości, która sztyca podsiodełkowa powinna Ci przypasować – zachęcamy do kontaktu z naszym Biurem Obsługi Klienta! Na pewno pomożemy!
Wysyłka w: 1-2 dni
Dostępny również stacjonarnie
